Сказы з адасобленымі дапаўненнямі, акалічнасцямі, удакладняльнымі членамі сказа, знакі прыпынку
Меню
иконка учебника «Беларуская мова. 11 клас» (аўтары: Г. М. Валочка і інш.), 2021 § 7, с. 65–78 
←
→

Ведаць:

  • правілы пабудовы сказаў з адасобленымі членамі
  • правілы пастаноўкі знакаў прыпынку пры адасобленых дапаўненнях, акалічнасцях, удакладняльных членах сказа

Умець:

  • знаходзіць адасобленыя дапаўненні, акалічнасці, удакладняльныя члены сказа
  • знаходзіць і выпраўляць пуктуацыйныя памылкі ў сказах 
  • правільна пунктуацыйна афармляць сказы

Дадатковыя
матэрыялы

1.Выберыце правільныя сцверджанні:

акалічнасць, выражаная дзеепрыслоўем, адасабляецца, калі мае значэнне дадатковага выказніка
акалічнасць, выражаная дзеепрыслоўем, адасабляецца, калі з’яўляецца фразеалагізмам
удакладняльнымі членамі сказа часцей бываюць акалічнасці месца і часу
коска не ставіцца перад спалучэннямі са словамі асабліва, нават, пераважна, калі яны не маюць удакладняльнага значэння (выконваюць ролю часціц)
калі прыназоўнік замест мае значэнне за, то дапаўненне з гэтым прыназоўнікам адасабляецца

2.Выберыце сказы з правільным пунктуацыйным афармленнем:

Ад лесу, нарастаючы і ўзмацняючыся, набліжаўся шум.
Вучань расказваў верш, стоячы.
Збіраючы грыбы я некалькі разоў бачыў вавёрак.
Нягледзячы на страшэнную стому, я гарэў нецярпеннем высветліць праўду.
Яны працавалі не пакладаючы рук.

3.Выберыце сказы, у якіх акалічнасці трэба выдзеліць коскай (коскамі):

Разганяючы цемру паволі выкочваўся на неба бліскучы дыск поўні.
Глечык зажмурыўшыся паглядзеў на сонца.
Гаспадыня рыхтавала вячэру не спяшаючыся.
Хлопцы слухаюць дзеда вушы развесіўшы.
Серафіму Іванаўну нягледзячы на цеплыню крыху ліхаманіла.

4.Выберыце сказы з правільным пунктуацыйным афармленнем:

Ніхто, апроч блізкіх сяброў, не ведаў пра маю калекцыю.
Акрамя скурачкі, клубень бульбы поўнасцю ядомы.
Расцвітуць, замест пушчы, зялёныя сады.
У будынку, акрамя вартаўніка, нікога не было.
Нават маленькая радасць, прыносіць чалавеку вялікую палёгку.

5.Выберыце правільны варыянт адказу ў адносінах да сказа (знакі прыпынку не пастаўлены):

Расказаўшы ўсё некаторы час яна сядзіць склаўшы рукі на каленях.

Сказ просты, двухсастаўны, апавядальны, развіты, няклічны.
Акалічнасць расказаўшы ўсё выражана дзеепрыслоўным зваротам, выдзяляецца коскай на пісьме.
Сказ просты, двухсастаўны, апавядальны, неразвіты, няклічны.
Акалічнасць склаўшы рукі на каленях выражана дзеепрыслоўным зваротам, выдзяляецца коскай на пісьме.
Акалічнасць склаўшы рукі на каленях выражана ўстойлівым выразам, коскай не выдзяляецца.

6.Выберыце сказы, у якіх выдзеленыя члены сказа на пісьме адасабляюцца коскай (коскамі):

Нават тут каля самай рэчкі не адчувалася свежасці.
Раптам зусім блізка пачулася лёгкае плюханне.
Над берагам над горадам стаяла глухая цішыня.
Дзе-нідзе на дрэвах бездапаможна матлялася бурае лісце.
Журавіны трэба збіраць позняй восенню з надыходам маразоў.

7.Выберыце сказы, у якіх на месцы пропуску коска не ставіцца:

Антон быў у яго_ замест парабка.
Няма каму клапаціцца пра наша шчасце_ акрамя мяне.
Нехта і _ акрамя бацькі пабываў у гэтым полі.
Не еўшы _ працаваць было цяжка.
Дзеці ехалі _ спяваючы.

8.Колькі косак павінна быць у сказе. Адказ запішыце лічбай.

За вёскай над звілістай рачулкай спяваюць салаўі.

Адказ:

Правільны адказ: 2

9.Устанавіце адпаведнасць паміж выдзеленымі членамі сказа і іх характарыстыкамі.
-Там, за поплавам, купалася ў сонечным святле вёска.
-Пры гэтай жа хаце, апроч сянец, нічога не было.
-Падбаўляючы людзям клопату, усталёўваецца зіма.
удакладняльны член сказа-
адасобленая акалічнасць-
адасобленае дапаўненне-

10.Колькі косак павінна быць у сказе. Адказ запішыце лічбай.

Уключыўшы ліхтарык гаспадыня нягледзячы на заўвагі Алега пачала выстаўляць на стол чыгунок з гарачаю бульбаю.

Адказ:

Правільны адказ: 3