Параўнальны зварот. Знакі прыпынку пры параўнальных зваротах
Меню
иконка учебника «Беларуская мова. 8 клас» (аўтары: З. І. Бадзевіч, І. М. Саматыя), 2020 § 45–46
←
→

Ведаць:

  • паняцце параўнальны зварот
  • правілы пастаноўкі знакаў прыпынку пры параўнальных зваротах

Умець:

  • ставіць знакі прыпынку ў сказах з параўнальнымі зваротамі
  • адрозніваць параўнальныя звароты ад даданых акалічнасных параўнальных частак складаназалежнага сказа

Дадатковыя
матэрыялы

1.Адзначце правільныя сцверджанні:

Параўнальныя звароты – гэта словы і словазлучэнні, якія шляхам супастаўлення раскрываюць і ўдакладняюць змест усяго выказвання або пэўнага члена сказа.
Параўнальныя звароты – гэта словы і словазлучэнні, якія шляхам супастаўлення раскрываюць і ўдакладняюць змест пэўнага члена сказа.
Параўнальныя звароты могуць быць развітымі і неразвітымі.
Параўнальныя звароты ўводзяцца пры дапамозе злучнікаў дзе, як, нібы, калі, што.
У сказе параўнальныя звароты могуць паясняць і ўдакладняць любы член сказа – галоўны або даданы.

2.Адзначце сказы з параўнальнымі зваротамі (знакі прыпынку не пастаўлены):

Навокал бязмежныя як неба прасторы жыта.
Больш чым гадзіна прайшла пасля нашага ад’езду.
Зоры бы дыяменты ўсыпаюць усё неба.
Бацькі з’явіліся сюды як снег на галаву.
Арлом узвіўся конь у неба.

3.Адзначце сказы, у якіх прапушчаны знакі прыпынку:

Цецярук як пад зямлёю дзесь такуе за гарою.
Паселішчы як і людзі без біяграфіі не маюць свайго аблічча.
Зорнай ноччу ў глухіх акіянскіх глыбінях спала стомленая хваля, нібы гаспадыня.
Як пастух паўночны вецер падганяе ключ гусей.
Васілёк збіраўся пабыць у бабулі больш як месяц.

4.Адзначце сказы, у якіх параўнальны зварот трэба выдзеліць коскамі (коскай):

І вось нібы сярэбраны гарох дождж барабаніць па вагонным даху.
Антось ведаў як свае пяць пальцаў усіх аднавяскоўцаў.
Словы ў яго былі як арэхі адно ў адно.
Быццам тысячы крэпка нацягнутых струн танкастволыя сосны звіняць.
Хлопчык паводзіў сябе і гаварыў зусім як дарослы.

5.Адзначце сказы, у якіх параўнальныя звароты са злучнікам як трэба выдзеліць коскамі (коскай):

Нават ісціне як зерню нялёгка часам прарасці.
Змрок як і заўсёды ў познюю восень наплываў хутка.
Ноч як казка.
Як даўней звініць на клёнах лісце, і дзятлы малоцяць як калісьці.
Цяпер Міколка калаціўся як асінавы ліст.

6.Адзначце сказы, у якіх правільна выдзелены параўнальныя звароты:

Дзіцячы смех, як срэбраны званочак.
Касец ад стомы, як сноп, валіўся пад вечар.
Краіне трэба песня так, як сталь, як хлеб і вугаль.
Пасля ліўню вокны, нібыта плакалі.
Між каласоў сінеюць пяшчотныя васількі, што вочы беларусаў.

7.Адзначце сказы, у якіх на месцы пропускаў трэба ставіць коскі:

У некаторых стагоў вярхушкі пахіліліся_ нібы сагнутыя набок шапкі.
Са здабычаю ў зубах лісіца_ што было моцы _ памчалася ў лес.
Чырвоныя пялёсткі кветак _ нібы пацярушаны снегам.
З першага погляду кавальскія вырабы не ўражваюць такімі ярка выражанымі мастацкімі якасцямі _ як тканыя, вышываныя, разьбяныя вырабы.
Перада мною – вялізная _ як рэшата_ чорная блішчастая шапка баравіка.

8.Устанавіце адпаведнасць паміж сказамі і правіламі пастаноўкі або непастаноўкі знакаў прыпынку (знакі прыпынку не пастаўлены).
-Параўнальныя звароты са злучнікам як не выдзяляюцца коскамі, калі маюць значэнне «ў якасці».
-Параўнальныя звароты не выдзяляюцца коскамі, калі ўваходзяць у склад выказніка.
-Параўнальныя звароты, якія адносяцца да ўказальных слоў, выдзяляюцца коскамі.
-Параўнальныя звароты не выдзяляюцца коскамі, калі з’яўляюцца фразеалагізмамі.
-Параўнальныя звароты, якія стаяць у сярэдзіне сказа, выдзяляюцца коскамі.
У сонцы раставала як нябачны мёд духмянасць свежай расы.-
Ён хацеў хутчэй вырасці такім спрытным і дужым як Якаў.-
Часу было зусім мала, і хлопцы ляцелі як на пажар.-
Рогі ласіныя быццам карона.-
Аксёна ведае і земскі начальнік як чалавека неспакойнага і небяспечнага.-

9.Колькі косак павінна быць у сказе?
Выплыў месяц круглы поўны падрумянены як блін.